Διατροφική Αντιμετώπιση Διατροφικών Διαταραχών

Στο Be Nutritious, αναλαμβάνεται η παρακολούθηση, η συμβουλευτική, η διατροφική υποστήριξη και η θεραπεία Διατροφικών Διαταραχών. Η εκπαίδευση για αυτή τη σύνθετη προσέγγιση των Διατροφικών Διαταραχών πραγματοποιήθηκε στο Κέντρο Εκπαίδευσης και Αντιμετώπισης Διατροφικών Διαταραχών (ΚΕΑΔΔ), το οποίο ιδρύθηκε το 2010 και είναι ο μοναδικός και αποκλειστικός συνεργάτης του Εθνικού Κέντρου Διατροφικών Διαταραχών της Μεγάλης Βρετανίας.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ;

Οι διατροφικές συνήθειες στη πρώιμη ζωή μπορεί να έχουν μακροχρόνιες συνέπειες κι ως εκ τούτου χρειάζεται να ενθαρρυνθεί η υιοθέτηση υγιεινών διατροφικών συνηθειών από την αρχή. Οι γονείς έχουν το βασικότερο ρόλο για την επίτευξη αυτού καθότι επιτάσσεται η ανάγκη να ενημερωθούν για την ισορροπημένη διατροφή ώστε να εφαρμόζουν τις αντίστοιχες συστάσεις κι εν τέλει να αποτελούν το πρότυπο για τα παιδιά τους.  Κάποιες από τις προτεινόμενες συστάσεις για τους γονείς είναι οι εξής:

  • μπορούν να παρέχουν σε καθημερινή βάση υγιεινά τρόφιμα όπως για παράδειγμα φρούτα και λαχανικά,
  • να σερβίρουν μερίδες κατάλληλες για την ηλικία των παιδιών τους, χωρίς να γίνεται υπερκατανάλωση τροφής,
  • να μάθουν στα παιδιά τους να αντιλαμβάνονται το αίσθημα της πληρότητας ή αλλιώς του κορεσμού,
  • να τρώνε αργά το φαγητό τους,
  • να καταναλώνουν το γεύμα με ηρεμία δίχως άγχος και άλλους περισπασμούς,
  • να παρέχουν σκεύη που είναι κατάλληλα για την ηλικία τους (πιάτα, φλιτζάνια, πιρούνια-κουταλάκια)
  • να έχουν τουλάχιστον ένα οικογενειακό γεύμα μέσα στην ημέρα, χωρίς αυτά να περιορίζονται δηλαδή μόνο στα σαββατοκύριακα

Τα παιδιά από την άλλη, μπορούν να συμμετάσχουν στην εκμάθηση της ισορροπημένης διατροφής με τη χρήση μέσων που τους είναι περισσότερο οικεία. Η ζωγραφική, η χειροτεχνία, η ανάγνωση παραμυθιών με ποικίλα θέματα διατροφής ακόμη και η χρήση επιτραπέζιων παιχνιδιών, αποτελούν κάποια παραδείγματα. Όλα αυτά υπάρχουν στο γραφείο και είναι φυσικά διαθέσιμα προς όλα τα παιδιά.

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΕΙΔΗ ΤΩΝ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ;

Η Αμερικανική Ψυχιατρική Ομοσπονδία στο Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο, κατατάσσει τις Διατροφικές Διαταραχές σε 5 είδη:

  • Νευρική ανορεξία
  • Νευρική Βουλιμία
  • Ψυχαναγκαστική Υπερφαγία (Binge Eating Disorder – BED)
  • Περιοριστική διαταραχή πρόσληψης τροφής (Avoidant Restrictive Food Intake Disorder)
  • Μή αλλιώς προσδιοριζόμενη Διατροφική Διαταραχή (Other Specified Feeding or Eating Disorder)

Νευρική Ανορεξία

Τα αίτια που οδηγούν στην ανάπτυξη τέτοιου είδους διαταραχής είναι άγνωστα. Φαίνεται όμως πως διαμορφώνονται ανάλογα το κοινωνικό, ψυχολογικό, θρησκευτικό και οικογενειακό περιβάλλον.

Το άτομο με Νευρική Ανορεξία κατά κύριο λόγο αρνείται να διατηρήσει το βάρος του ακόμη και στα κατώτερα φυσιολογικά επίπεδα. Παρουσιάζει διαστρεβλωμένη εικόνα σώματος νομίζοντας ότι έχει παραπάνω κιλά. Νιώθει έντονο φόβο για την αύξηση του βάρους και την αλλαγή σχήματος του σώματος του επιδιώκοντας μια παιδική σιλουέτα. Πολύ συχνά στις γυναίκες απουσιάζει η έμμηνος ρύση.

Η Νευρική Ανορεξία συνήθως συνυπάρχει με άλλα προβλήματα σωματικής και ψυχικής υγείας. Ωστόσο, η εκπαίδευση σχετικά με τη διαχείριση ατόμων με Διατροφικές Διαταραχές και οι γνώσεις των Επαγγελματιών Υγείας που ασχολούνται με τέτοια άτομα συνήθως είναι ελλιπής.

Η έγκαιρη διάγνωση των συμπωμάτων, παίζει μεγάλο ρόλο και στην αντιμετώπιση της Νευρικής Ανορεξίας. Δυστυχώς, έχει το υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας ανάμεσα σε όλες τις ψυχιατρικές ασθένειες που αγγίνει το 10-15%.

Η καλύτερη γνώση της πορείας της ανορεξίας μπορεί να συμβάλει σε πιο ρεαλιστικές προσδοκίες για το ρυθμό βελτίωσης των συμπτωμάτων. Επίσης, μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία θεραπευτικών προγραμμάτων καλύτερα προσαρμοσμένα στις ανάγκες των ασθενών.

Νευρική Βουλιμία

Η Νευρική Βουλιμία από τις γνωστότερες Διατροφικές Διαταραχές. Χαρακτηρίζεται από υπερβολική κατανάλωση τροφής και ακατάλληλες αντισταθμιστικές συμπεριφορές για τον έλεγχο του βάρους με δυνητικά επικίνδυνες συνέπειες.

Τα άτομα με Νευρική Βουλιμία καταναλώνουν αντικειμενικά μεγάλη ποσότητα τροφής. Στη συνέχεια όμως την “ξεφορτώνονται” με διάφορους τρόπους. Οι αντισταθμιστικές και εκκαθαριστικές μέθοδοι περιλαμβάνουν:

  • καθαρτικά ή διουρητικά χάπια
  • εμετό
  • υπεργυμναστική
  • αυστηρές δίαιτες

Η μεταβολή του βάρους επηρεάζει την συμπεριφορά και την αυτοεκτίμησή του ασθενούς. Τα άτομα επιδίδονται σε έναν φαύλο κύκλο δίαιτας- υπερφαγίας και εκκαθάρισης, που είναι  ιδιαίτερα ψυχοφθόρος.

Έχει παρατηρηθεί ότι η βουλιμία ξεκινάει στην εφηβική ηλικία. Εμφανίζεται με μεγαλύτερη συχνότητα στις γυναίκες από ότι στους άντρες. Άτομα με αυτήν την Διατροφική Διαταραχή συνήθως βιώνουν το αίσθημα κατάθλιψης, χαμηλή αυτοεκτίμηση και κακής εικόνας σώματος.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι πρόκειται για μια κρυφή ασθένεια αφού το άτομο μπορεί να πάσχει για χρόνια χωρίς να το γνωρίζει κανένας από το περιβάλλον του.

Τα άτομα με Νευρική Βουλιμία πάντως, είναι συχνά περισσότερο πρόθυμα να ακολουθήσουν θεραπεία δεδομένου ότι βιώνουν πολύ άσχημα συναισθήματα μέσα στο φαύλο κύκλο της διαταραχής.

Αδηφαγική Διαταραχή

Η Αδηφαγική Διαταραχή χαρακτηρίζεται από κατανάλωση μεγάλης ποσότητας τροφής με αίσθηση απώλειας ελέγχου. Συνοδεύεται από συναισθήματα απέχθειας, ενοχών και ντροπής. Συναισθήματα όμως που δεν ακολουθούνται από εκκαθαριστικές ή αντισταθμιστικές μεθόδους, όπως στην Νευρική Βουλιμία.

Η Αδηφαγική Διαταραχή ανήκει στις Διατροφικές Διαταραχές όπου το άτομο έχει ακατάστατες διατροφικές συνήθειες. Συνήθως τρώει κρυφά, έχει αυξημένο άγχος σε σχέση με τη διατροφή και αυξημένο σωματικό βάρος.

Η Αμερικάνικη Ψυχιατρική Εταιρεία μόλις το 1994 όρισε συγκεκριμένα κριτήρια για την Αδηφαγική Διαταραχή. Η θεραπεία της απαιτεί τη συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες που θα φροντίσουν την διατροφική αποκατάσταση και την ψυχολογική υποστήριξη.

Σύνδρομο νυχτερινής υπερφαγίας

 

Συμπεριλήφθηκε ως μια από τις διακριτές Διατροφικές Διαταραχές στην 5η έκδοση του Διαγνωστικού & Στατιστικού Εγχειριδίου της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρείας.

Η Νυχτερινή Υπερφαγία παρατηρείται συχνότερα σε υπέρβαρα άτομα όπου οι περισσότερες από τις μισές θερμίδες της ημέρας καταναλώνονται τις βραδινές ώρες.

Άλλα χαρακτηριστικά της περιλαμβάνουν: υπερφαγία με προτίμηση σε φαγητά πλούσια σε λιπαρά και ζάχαρη, αϋπνία, ανησυχία, χαμηλή διάθεση τη νύχτα και πρωινή ανορεξία.

Διατροφικές Διαταραχές Μη Προσδιοριζόμενες Διαφορετικά

Σε αυτήν την κατηγορία συμπεριλαμβάνονται όσες Διατροφικές Διαταραχές δεν πληρούν αυστηρά τα κριτήρια της Νευρικής Ανορεξίας και της Νευρικής Βουλιμίας. Μπορεί όμως να περιλαμβάνουν μέρος αυτών.

Για παράδειγμα, μπορεί κάποιος να χάσει μεγάλο μέρος του βάρους του, αρνούμενος την τροφή αλλά παρόλα αυτά να έχει σταθεροποιηθεί σε φυσιολογικό βάρος. Επίσης, μπορεί ακόμα να εμφανίζει εκκαθαριστικές συμπεριφορές χωρίς έντονα επεισόδια υπερφαγίας.

Η Νευρική Ορθορεξία, η εμμονή δηλαδή με την κατανάλωση μόνο τροφών τις οποίες το άτομο θεωρεί υγιεινές/ καθαρές, είναι επίσης Διατροφική Διαταραχή. Μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα ψυχικής και σωματικής υγείας.

ΠΩΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ;

Η θεραπεία όλων των Διατροφικών Διαταραχών βασίζεται σε μία σύνθετη προσέγγιση.

Οι ασθενείς πρέπει να παρακολουθούνται από μία ομάδα ειδικών που αποτελείται από ένα Διαιτολόγο-Διατροφολόγο για την διατροφική εκπαίδευση και την εκμάθηση σχεδιασμού γευμάτων και ένα Ψυχολόγο-Ψυχοθεραπευτή για την ψυχολογική υποστήριξη.

Η αντιμετώπιση της ασθένειας βασίζεται στην διατροφική και ψυχολογική υποστήριξη των ασθενών και δεν αφορά απλώς την αποκατάσταση ενός φυσιολογικού βάρους.

Οι στόχοι της διατροφικής υποστήριξης είναι η αποκατάσταση της μεταβολικής λειτουργίας του οργανισμού και του σωματικού βάρους, η αντιστροφή των επιπλοκών της ασθένειας βελτιώνοντας την υγεία των ασθενών, η βελτίωση της διάθεσης και η εκμάθηση των βασικών κανόνων σωστής διατροφής.

Πηγή: keadd.gr