Η ουρολοίμωξη (UTI), εμφανίζεται όταν παθογόνα βακτήρια εισέρχονται στην ουρήθρα και προκαλούν μόλυνση και φλεγμονή. Πρόκειται για μία συνήθη δυσμενή συνθήκη, η οποία χρήζει κατάλληλης διαχείρισης.
Έτσι, ένα μεγάλος μέρος του πληθυσμού, ειδικά κατά τη περίοδο του καλοκαιριού, τείνει να συμμορφώνεται με τις συστάσεις που του δίνονται είτε σε επίπεδο πρόληψης είτε σε επίπεδο αντιμετώπισης.
Τι χρειάζεται να γνωρίζουμε για την ουρολοίμωξη
Οι ουρολοιμώξεις είναι δυνατόν να εντοπιστούν στο ανώτερο ή κατώτερο σημείο του ουροποιητικού.
Το αίσθημα του καύσου κατά την ούρηση, η συχνουρία, το αίσθημα βάρους χαμηλά στη κοιλιά, η αιματουρία και ο πυρετός με συνοδό άλγος στη περιοχή των νεφρών, είναι από τα χαρακτηριστικά συμπτώματα της πάθησης.
Αφορά και τα δύο φύλα
Η ουρολοίμωξη είναι από τα συχνότερα νοσήματα του ουροποιητικού συστήματος, ενώ προσβάλει και τα δυο φύλα. Στις γυναίκες ωστόσο, το ποσοστό ανέρχεται στο 15%, σε κάποια περίοδο της ζωής τους.
Αυτό οφείλεται στο ότι η γυναικεία ουρήθρα είναι ανατομικά πιο κοντά στον κόλπο και στον πρωκτό, επιτρέποντας έτσι την πιο εύκολη πρόσβαση των βακτηρίων, που φυσιολογικά ενδημούν στην ουροδόχο κύστη.
Το καλοκαίρι ειδικά, εντείνεται η εμφάνιση των ουρολοιμώξεων, εξαιτίας κάποιων ιδιαίτερων καταστάσεων. Χαρακτηριστικά, να αναφέρουμε ότι η πιο συχνή επαφή με τα μικρόβια στις όχι πάντα καθαρές θάλασσες και κυρίως στις πισίνες, είναι μία από τις αιτίες. Αντίστοιχα, είθισται να παραμένουμε με το βρεγμένο μας μαγιό για ώρες.
Τι μπορεί να κάνει ο κάθε ένας από εμάς;
Καθότι ο καθένας από εμάς μπορεί να έρθει αντιμέτωπος με μία ουρολοίμωξη, υπάρχουν κάποιες καταστάσεις που μπορούν να συμβάλλουν στην εμφάνισή της.
Έτσι, η ανεπαρκής υγιεινή, η ελλιπής ενυδάτωση λόγω υψηλών θερμοκρασιών, και ορισμένες σεξουαλικές συνήθειες, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν ώστε τελικώς να αποφεύγονται.
Αντίστοιχα, η εγκυμοσύνη, ο σακχαρώδης διαβήτης, η εμμηνόπαυση, οι εκ γενετής ανατομικές ανωμαλίες καθώς και οι μικροεπεμβάσεις στην ουρήθρα μπορούν να δώσουν μία απάντηση στο γιατί μπορεί να εμφανιστεί η ουρολοίμωξη.
Την ίδια προσοχή, οφείλουμε να δείξουμε ωστόσο και στη μόλυνση από E. Coli (κοτόπουλο, γαλοπούλα, χοιρινό που έχει μολυνθεί), η οποία αναφέρεται ως πιθανή αιτία για μια σειρά λοιμώξεων.
Προβιοτικά και Ουρολοιμώξεις
Τα προβιοτικά, συμβάλλουν θετικά στην αντιμετώπιση των ουρολοιμώξεων, με έναν διαφορετικό τρόπο, απ’ ότι είθισται να συνηθίζεται.
Πιο συγκεκριμένα, ορισμένα είδη Lactobacillus, φαίνεται πως μπορούν να αποτρέψουν την προσκόλληση, την ανάπτυξη και τον αποικισμό των ουροπαθογόνων βακτηρίων.
Τροφές που περιέχουν προβιοτικά
Στο εμπόριο κυκλοφορούν τυροκομικά προϊόντα που εμπεριέχουν γαλακτικά βακτήρια. Η φέτα, ο τελεμές, το κεφαλοτύρι, η κοπανιστή, το κατίκι δομοκού, η μανούρα Σίφνου, το λαδοτύρι Μυτιλήνης, το ανεβατό, το κρασοτύρι, το τουλουμίσιο, το ξυνοτύρι και ο μπάτζος είναι κάποια από τα παραδείγματα.
Επίσης, υπάρχουν και τα όξινα προϊόντα γάλακτος με γαλακτικά βακτήρια, όπως για παράδειγμα το γιαούρτι, το ξινόγαλο, το κεφίρ και ο ξινόχοντρος τραχανάς. Εξίσου καλή πηγή προβιοτικών είναι ωστόσο τόσο το τουρσί όσο και το προζυμένιο ψωμί.
Συμπληρώματα διατροφής και ουρολοίμωξη
Η ευεργετική δράση των προβιοτικών στην υγεία, έχει «γεννήσει» την ανάγκη σχεδιασμού συμπληρωμάτων διατροφής, στα οποία τα προβιοτικά, περικλείονται σε μεγαλύτερους, από τα συμβατικά τρόφιμα, πληθυσμούς.
Η αλήθεια είναι ότι ο πληθυσμός των βακτηρίων που υπάρχει φυσικά στα τρόφιμα, είθισται να μην επαρκεί για την αποίκιση στο έντερο. Ως εκ τούτου, απαιτούνται μεγαλύτερες ποσότητες που μπορούμε να βρούμε μόνο σε συμπληρώματα διατροφής.
Ο ρόλος των φλαβονοειδών
Τα φλαβονοειδή είναι ουσίες, με αντιοξειδωτικές ιδιότητες, που υπάρχουν σε πολλά φρούτα και λαχανικά. Χαρακτηριστικές πηγές αυτών είναι τα Cranberries και τα Lingonberries, που ανήκουν αμφότερα στην οικογένεια των μούρων.
Τα Cranberries, έχουν εδώ και πολλά χρόνια συσχετιστεί με την αντιμετώπιση των ουρολοιμώξεων. Αποτρέπουν την προσκόλληση της Ε.Coli, που αποτελεί το πιο σύνηθες βακτήριο, το οποίο με τη σειρά του προκαλεί απλές και επανεμφανιζόμενες ουρολοιμώξεις, στα κύτταρα που επενδύουν το τοίχωμα της ουροδόχου κύστης.
Αντίστοιχα, ξεχωρίζει και η δράση των Lingonberries (ή αλλιώς των κόκκινων μύρτιλλων) ενάντια στις ουρολοιμώξεις.
Μάλιστα, επιδημιολογικές και κλινικές μελέτες δείχνουν ότι οι γυναίκες που καταναλώνουν αποκλειστικά χυμό Cranberry ή συνδυαστικά Cranberry με Lingonberry, έχουν 20% χαμηλότερο κίνδυνο για ουρολοίμωξη, σε σύγκριση με εκείνες που δεν πίνουν χυμό. Ένα εύρημα που παρότι φαίνεται να είναι συγκρίσιμο με αυτό της συνεχούς χαμηλής δόσης αντιμικροβιακής προφύλαξης, χρειάζεται περισσότερη εμπεριστατωμένη έρευνα.
Τι είναι η D-Μαννόζη και πως μπορεί η λήψη της να βοηθήσει στην ουρολοίμωξη;
Η D-Μαννόζη είναι ένας υδατάνθρακας και πιο συγκεκριμένα ένας μονοσακχαρίτης. Βρίσκεται φυσικά σε διάφορα φυτά και φρούτα, όπως είναι τα μούρα.
Το ενδιαφέρον για τη D-Μαννόζη και τις ουρολοιμώξεις χρονολογείται από την δεκαετία του 1970. Γι’ αυτό το λόγο κυκλοφορεί παγκοσμίως ως συμπλήρωμα για την υγεία του ουροποιητικού συστήματος, είτε αυτόνομα είτε σε συνδυασμό με cranberry ή προβιοτικά.
Πώς οι φυτικές ίνες των τροφών συμβάλλουν θετικά στη πρόληψη;
Η δυσκοιλιότητα είναι ένας παράγοντας κινδύνου για ουρολοίμωξη. Έτσι, φαίνεται πως η αύξηση των τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, σε άτομα με δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας, αποτελεί μια δυνητικά ευεργετική στρατηγική.
Πλούσια σε φυτικές ίνες είναι τα ολικής άλεσης προϊόντα, το μαύρο ρύζι, τα όσπρια καθώς και πολλά από τα οπωροκηπευτικά.
Τι άλλο χρειάζεται για να προλάβουμε μια ουρολοίμωξη
Ο ρόλος της πρόληψης, γενικότερα, είναι αναμφισβήτητα καίριας σημασίας ώστε να αποφύγουμε την ιδιαίτερα ενοχλητική και επίπονη παρουσία της ουρολοίμωξης.
Για το λόγο αυτό, φροντίζουμε να καταναλώνουμε τακτικά υγρά ώστε να είμαστε επαρκώς ενυδατωμένοι. Ακούμε τα μηνύματα που στέλνει το σώμα μας και αποφεύγουμε να καθυστερούμε την διαδικασία της ούρησης.
Επιπλέον, αποφεύγουμε την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ αλλά και τις πικάντικες τροφές. Φροντίζουμε την υγιεινή της περιοχής και το να αλλάζουμε το βρεγμένο μας μαγιό με ένα στεγνό. Ακόμη, δεν πρέπει να ξεχνάμε να ξαπλώνουμε σε πετσέτα ή ψάθα και όχι απευθείας στην άμμο της θάλασσας ή τα πλακάκια της πισίνας.
Γίνεται συνεπώς αντιληπτό ότι, η ενημέρωση και αντίστοιχα η πρόληψη, μπορούν να συμβάλλουν θετικά έως και καθοριστικά έναντι της ουρολοίμωξης.
Βιβλιογραφία
- Hari P, Mantan M, Bagga A. Management of urinary tract infections. Indian J Pediatr. 2003;70(3):235-9. [PMID:12785296]
- Liska DJ, Kern HJ, Maki KC. Cranberries and Urinary Tract Infections: How Can the Same Evidence Lead to Conflicting Advice? Adv Nutr. 2016;7(3):498-506. [PMID:27184277]
- Kontiokari T, Laitinen J, Järvi L, et al. Dietary factors protecting women from urinary tract infection. Am J Clin Nutr. 2003;77(3):600-4. [PMID:12600849]
- Schwenger EM, Tejani AM, Loewen PS. Probiotics for preventing urinary tract infections in adults and children. Cochrane Database Syst Rev. 2015. [PMID:26695595]
- Manges AR. Escherichia coli and urinary tract infections: the role of poultry-meat. Clin Microbiol Infect. 2016;22(2):122-129. [PMID:26679924]
