Ο Βασικός Μεταβολισμός ή αλλιώς Βασικός Μεταβολικός Ρυθμός (BMR) εκφράζει την ελάχιστη ενέργεια που απαιτείται ώστε ο οργανισμός μας να εκτέλεσει τις βασικές του λειτουργίες.
Η ενέργεια που καταναλώνουμε ημερησίως μετριέται σε θερμίδες (kcal) και δαπανάται για διάφορες διεργασίες όπως η αναπνοή, η διατήρηση της θερμοκρασίας καθώς και η λειτουργία των οργάνων και των συστημάτων γενικότερα.
Εκτός από τον βασικό, υπάρχει και ο ενεργός μεταβολισμός και αφορά την ενέργεια που χρειάζεται το σώμα για να εκτελέσει τις υπόλοιπες δραστηριότητες της καθημερινότητας. Αντικατοπτρίζει δηλαδή την ενεργειακή κατανάλωση που προκαλείται από την σωματική δραστηριότητα και μετά από κάθε γεύμα για την πέψη και την απορρόφηση.
Ο Βασικός Μεταβολισμός αποτελεί το μεγαλύτερο ποσοστό της συνολικής ημερήσιας ενεργειακής δαπάνης, σχεδόν τα 2/3 αυτής. Η κατάσταση διαφοροποιείται στους αθλητές, λόγω της υψηλής φυσικής τους δραστηριότητας.
Από τι επηρεάζεται ο Βασικός Μεταβολικός Ρυθμός
Ο Βασικός Μεταβολικός Ρυθμός είναι διαφορετικός σε κάθε άτομο.
Ταυτόχρονα, παρουσιάζει διακυμάνσεις μέσα στην ημέρα και υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που τον επηρεάζουν.
Η θερμοκρασία
Ο BMR επηρεάζεται είτε από τη θερμοκρασία του σώματος, είτε από τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος. Έχει παρατηρηθεί ότι η αύξηση θερμοκρασίας του σώματος κατά 1 βαθμό κελσίου, αυξάνει τον Βασικό Μεταβολικό Ρυθμό κατά 10% περίπου.
Το φύλο
Οι γυναίκες φαίνεται να έχουν χαμηλότερο Βασικό Μεταβολισμό συγκριτικά με τους άνδρες καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Αυτό οφείλεται στην σύσταση του σώματος και στο διαφορετικό ορμονικό προφίλ.
Η ηλικία
Ο Βασικός Μεταβολισμός εξασθενεί με την πάροδο του χρόνου, λόγω μείωσης της μυϊκής μάζας και του ρυθμού κυτταρικής λειτουργίας. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι στους ηλικιωμένους η απώλεια και η πρόσληψη βάρους δεν είναι εφικτές.
Είναι σημαντικό βέβαια να υπάρχει η άσκηση γιατί ο BMR μειώνεται λιγότερο.
Το ύψος
Ο Mεταβολισμός αυξάνεται συνεχώς λόγω της γενικότερης ανάπτυξης του ατόμου. Μέχρι που φτάνει την μέγιστη φυσική του απόδοση και σταθεροποιείται περίπου κοντά στην ενηλικίωση, όπου και σταματά το άτομο να ψηλώνει.
Η σωματική σύσταση
Τα άτομα με υψηλή μυϊκή μάζα έχουν υψηλότερο Βασικό Μεταβολισμό. Αυτό συμβαίνει διότι ο μυϊκός ιστός για την διατήρηση του απαιτεί περισσότερη ενέργεια.
Ο ύπνος
Η έλλειψη ποιοτικού ύπνου επιβραδύνει τον Μεταβολισμό. Ο λόγος είναι ότι το σώμα καταναλώνει την ενέργεια για τις βασικές λειτουργίες του αφού το άτομο δεν κοιμάται.
Η κατάσταση υγείας
Ο Βασικός Μεταβολισμός μειώνεται όταν η κατάσταση υγείας του ατόμου δεν είναι τόσο καλή. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η ενέργεια προσφέρεται για την βελτίωση της υγείας και της ομαλής λειτουργίας του οργανισμού.
Ταυτόχρονα, το άγχος και οι ψυχικές διαταραχές αυξάνουν τον BMR. Ακόμη, και σε κάποιες φυσιολογικές καταστάσεις, όπως η εγκυμοσύνη και ο θηλασμός ο ΒΜΡ αυξάνεται.
Η σωματική δραστηριότητα
Η άσκηση αυξάνει τον ΒΜΡ τόσο κατά την διάρκεια της όσο και μετά.
Οι διατροφικές συνήθειες
Η υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή που εξασφαλίζει την καλή θρέψη διεγείρει τον Μεταβολισμό. Αντίθετα, η υποθρεψία επηρεάζει αρνητικά τον BMR.
Πώς υπολογίζεται ο Βασικός Μεταβολισμός
Ο Βασικός Μεταβολικός Ρυθμός μπορεί να υπολογιστεί με πολλούς τρόπους.
Υπολογισμός Βασικού Μεταβολισμού με εξισώσεις
Πρόκειται για την πιο συνήθης και εύχρηστη μέθοδο. Υπάρχουν διάφορες εξισώσεις όπως των Mifflin-St. Jeor και των Harris-Benedict. Στις περισσότερες χρησιμοποιούμε ως παραμέτρους το βάρος, το ύψος και την ηλικία.
Ωστόσο, οι εξισώσεις αποτελούν εκτίμηση του Βασικού Μεταβολικού Ρυθμού και όχι μέτρηση.
Λιπομέτρηση
Αποτελεί μια μέθοδο που χρησιμοποιείται ευρέως αλλά αντίστοιχα αποτελεί εκτίμηση του ΒΜΡ και όχι μέτρηση. Συγκεκριμένα, κατά την μέτρηση ο λιπομετρήτης εκτιμά μέσω της μυϊκής μάζας του εξεταζόμενου τον Βασικό Μεταβολισμό.
Σπιρομετρία
Πρόκειται για την πιο αξιόπιστη και ακριβή μέθοδο για να υπολογιστεί ο Βασικός Μεταβολισμός. Απαιτείται ειδικός εξοπλισμός, που υπολογίζει την κατανάλωση οξυγόνου και την παραγωγή διοξειδίου του άνθρακα κατά τη διάρκεια της αναπνοής.
Βέβαια, για την αξιοπιστία της σπιρομετρίας, καλό είναι ο εξεταζόμενος να μην έχει:
- καταναλώσει φαγητό για 12 ώρες
- πιεί νερό ή καφέ πριν την μέτρηση
- κάνει άσκηση τουλάχιστον για 5 ώρες
- καπνίσει
Εκτίμηση Βασικού Μεταβολισμού στο Be Nutritious
Θέλετε να κατανοήσετε τις ενεργειακές ανάγκες του οργανισμού σας και να μάθετε καλύτερα τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το σώμα σας;
Ο Βασικός Μεταβολισμός είναι ένας πολύτιμος δείκτης και η εκτίμηση του αποτελεί ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για την κατανόηση των ενεργειακών αναγκών μας και τον σχεδιασμό της διατροφικής στρατηγικής μας.
Στο Be Nutrituous, διαθέτουμε τον επαγγελματικό αναλυτή σύστασης σώματος Tanita MC780 μέσω του οποίου μπορεί να γίνει η εκτίμηση του BMR σας και να λάβετε τα αποτελέσματα σε έντυπη ή ηλεκτρονική μορφή.
Θα χαρούμε να σας γνωρίσουμε και είμαστε διαθέσιμοι για επικοινωνία με οποιονδήποτε από τους ακόλουθους τρόπους σας εξυπηρετεί να έρθετε σε επαφή μαζί μας:
- καλέστε μας στο 2105711838
- συμπληρώστε την φόρμα επικοινωνίας της ιστοσελίδας μας
- στείλτε email στο info@benutritious.gr
