Το φολικό οξύ αποτελεί μία ζωτικής σημασίας βιταμίνη, για την ανάπτυξη και την αναπαραγωγή όλων των κυττάρων του σώματος.
Διαδραματίζει σημαντικό ρόλο σε ψυχικό ή σωματικό στρες, σε ψυχικές διαταραχές, σε αναιμία και καρδιαγγειακές παθήσεις. Παρά τη σημασία του, δεν λαμβάνει την προσοχή που του αξίζει σε συζητήσεις που αφορούν τη διατροφή και την υγεία.
Είναι όμως σημαντικό, να βεβαιωθούμε ότι παίρνουμε αρκετό από αυτό το θρεπτικό συστατικό.
Τι είναι το φολικό οξύ
Το φολικό οξύ («folate») είναι η μία από τις δύο μορφές της υδατοδιαλυτής βιταμίνης Β9. Η βιολογικά ενεργή μορφή της Β9 είναι γνωστή ως 5-μεθυλ-τετραυδροφολικό οξύ (5-MTHF).
Στο πεπτικό σύστημα μεγάλος μέρος του φολικού οξέος που προέρχεται από την κατανάλωση των αντίστοιχων τροφίμων, μετατρέπεται σε 5-MTHF προτού εισέλθει στην κυκλοφορία του αίματος.
Σε τι μας οφελεί
Το φολικό οξύ είναι απαραίτητο για τη σύνθεση του DNA και του RNA και την ανάπτυξη του εγκεφάλου. Ομοίως, είναι σημαντικό στην ανάπτυξη του νωτιαίου μυελού και του σκελετού των εμβρύων.
Ανάμεσα σε άλλα, συμβάλλει στον μεταβολισμό των πρωτεϊνών και την μετατροπή της ομοκυστεϊνης σε μεθειονίνη. Η συγκεκριμένη, όταν βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα στο αίμα, αποτελεί αιτία καρδιαγγειακών νοσημάτων και εγκεφαλικών επεισοδίων.
Το φολικό οξύ είναι μία απαραίτητη βιταμίνη για το σχηματισμό των λευκών και ερυθρών αιμοσφαιρίων. Παράλληλα, συμβάλλει στο σχηματισμό της σεροτονίνης και της ντοπαμίνης. Οι ορμόνες αυτές, ρυθμίζουν τις λειτουργίες του εγκεφάλου και ειδικότερα τη διάθεση, τον ύπνο και την όρεξη.
Που βρίσκουμε το φολικό οξύ
Τροφές πλούσιες σε φολικό οξύ είναι το μοσχαρίσιο συκώτι, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά (π.χ σπανάκι, μαρούλι) και τα όσπρια (π.χ μαυρομάτικα, ρεβίθια, φακές).
Επίσης, φολικό οξύ θα βρούμε και στο αυγό, στα εσπεριδοειδή, στο ρύζι, στα σπαράγγια, στα λαχανάκια Βρυξελλών, στο αβοκάντο και στους ξηρούς καρπούς (π.χ αμύγδαλα, ηλιόσποροι).
Τι είναι το φυλλικό οξύ
Το φυλλικό (folic acid) αποτελεί τη συνθετική μορφή της Β9 και συναντάται σε εμπλουτισμένα τρόφιμα (π.χ δημητριακά) αλλά και συμπληρώματα διατροφής.
Ποια η διαφορά σε φολικό και φυλλικό οξύ
Σε αντίθεση με το φολικό, το φυλλικό οξύ δεν μετατρέπεται σε αυτή την ενεργό μορφή. Αυτό έχει ως συνέπεια η αυξημένη συγκέντρωση φυλλικού οξέος να συνδέεται με διάφορα προβλήματα υγείας.
Ως εκ τούτου, αν τελικά χρειαστεί συμπληρωματική χορήγηση με φυλλικό οξύ, καλό είναι να αναζητήσουμε ένα προϊόν με ενεργό μεταβολίτη 5-MTHF.
Ένας έμπειρος Διατροφολόγος, μπορεί να μας καθοδηγήσει εξατομικευμένα, για το ποιο προϊόν είναι καταλληλότερο για εμάς.
Τι γινεται όταν έχουμε ανεπάρκεια σε Φολικό Οξύ
Σε μία ανεπάρκεια μπορεί να παρατηρηθεί αδυναμία, κόπωση, ευερεθιστότητα και κεφαλαλγία.
Επιπλέον, μπορεί να παρατηρηθεί δυσκολία στη συγκέντρωση, κράμπες, αίσθημα παλμών, δυσκολία στην αναπνοή και ατροφική γλωσσίτιδα.
Η έλλειψη της βιταμίνης σχετίζεται με την νεοπλασματική νόσο. Αντίστοιχα, η δυσαπορρόφηση (π.χ σε νόσο Crohn), ή η ανεπαρκής πρόσληψη της βιταμίνης, μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλοβλαστική αναιμία.
Κατά τη διάρκεια της κύησης, μία ανεπάρκεια φυλλικού σχετίζεται με αποβολή, συγγενή ελλείμματα, αναπτυξιακά ελλείμματα και ελλείματα του νευρικού σωλήνα (δισχιδής ράχη).
Πόσο φολικό οξύ χρειαζόμαστε
Η επωφελέστερη ημερήσια δόση για τους ενήλικες (άνδρες και γυναίκες) είναι 400μg. Ωστόσο, αυξάνεται στην περίπτωση της εγκυμοσύνης και του θηλασμού.
Αυτό συμβαίνει γιατί οι ιστοί του πλακούντα, των μαστών και του εμβρύου είναι απαραίτητο να τροφοδοτηθούν με αίμα και οι ανάγκες του εμβρύου προστίθενται στις ανάγκες της μητέρας.
Μεγάλες ποσότητες λήψης φυλλικού οξέος (>1000μg/ημέρα), μπορούν να καλύψουν τα συμπτώματα ανεπάρκειας της βιταμίνης Β12, η οποία ενδεχομένως να μη γίνει αντιληπτή. Ως εκ τούτου, μπορεί να προκληθούν μόνιμες βλάβες στο νευρικό μας σύστημα.
Ακόμη, σε μεγαλύτερες προσλήψεις από τη συνιστώμενη, μπορούν να δημιουργηθούν γαστρεντερικά προβλήματα, αϋπνίες και να παρατηρηθούν αλλεργικά φαινόμενα.
Αλληλεπιδράσεις με φαρμακευτική αγωγή
Για να ενεργοποιηθεί χρειάζεται τις βιταμίνες C, B12 και νιασίνη ενώ οι υψηλές δόσεις παρεμποδίζουν την απορρόφηση του ψευδαργύρου.
Τα συμπληρώματα φυλλικού οξέος, μπορούν να αλληλεπιδράσουν με πολλά φάρμακα, όπως με την ασπιρίνη, τα οιστρογόνα, τα αντιόξινα και τα κορτικοστεροειδή.
Συνεπώς, τα άτομα που λαμβάνουν αντίστοιχη φαρμακευτική αγωγή σε μια μακροχρόνια βάση, καλό θα ήταν να συζητήσουν τις αντίστοιχες προσλήψεις με τον ειδικό που τους παρακολουθεί.
Γιατί παρατηρείται ανεπάρκεια φολικού οξέος
Παρότι είναι μια βιταμίνη που τη συναντάμε σε μια ευρεία γκάμα τροφών, η ανεπάρκειά της είναι πολύ έντονη.
Βασική αιτία για αυτό είναι ότι πολλοί από εμάς δεν καταναλώνουμε επαρκείς ποσότητες λαχανικών. Ταυτόχρονα, έχει αυξηθεί γενικά η κατανάλωση φαρμάκων και οινοπνεύματος.
Ποιοι αποτελούν τις ομάδες υψηλού κινδύνου;
Οι ηλικιωμένοι, οι φανατικοί καπνιστές, οι αλκοολικοί, οι ψυχικά ασθενείς, όσοι λαμβάνουν φάρμακα σε μια χρόνια βάση καθώς και οι γυναίκες που λαμβάνουν αντισυλληπτικά δισκία.
Αναφορά γίνεται βέβαια και στα άτομα με το πολυμορφισμό MTHFR, με διαταραχές στο φάσμα του αυτισμού, με καρκίνο, με άνοια και με κατάθλιψη.
Έχω έλλειψη σε φολικό οξύ. Τι χρειάζεται να κάνω;
Αν διαπιστώσατε πρόσφατα ότι έχετε έλλειψη σε φολικό οξύ, μπορώ να σας βοηθήσω.
Είμαι Διαιτολόγος-Διατροφολόγος στο Περιστέρι και έχω τις γνώσεις να σας εκπαιδεύσω στην εκμάθηση των τροφών που είναι πλούσιες σε φολικό οξύ καθώς και σε τρόπους ένταξης αυτών στην καθημερινότητά σας. Μέσω ενός εξατομικευμένου πλάνου διατροφής, μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι θα λάβετε ακριβώς τη βοήθεια που χρειάζεστε.
Μην διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μου, θα χαρώ να σας εξυπηρετήσω! Για να μάθετε περισσότερα για το φολικό οξύ ή να ξεκινήσουμε μαζί μία συνεργασία, επικοινωνήστε μαζί μου με όποιον από τους ακόλουθους τρόπους σας εξυπηρετεί:
- καλέστε με στο 2105711838
- συμπληρώστε την φόρμα επικοινωνίας
- στείλτε email στο info@benutritious.gr
